Ζούμε όλοι στον αναβρασμό της εφεδρείας. Απελπισμένες κραυγές από παντού που ζητούν τα κεφάλια όσο το δυνατόν περισσότερων δημοσίων υπαλλήλων που με μαγικό τρόπο θα επιφέρει τη λύτρωση όλων των βασάνων της ελληνικής οικονομίας. Αυτός ο συνδυασμός δε, των δημοσιογραφικών απελπισμένων φωνών μαζί με τις θυσίες(έστω και μεταφορικές) μου θυμίζει πρωτόγονες τελετές εξευμενισμού των χθόνιων θεοτήτων(αγορών στην προκειμένη). Οι απολύσεις γίνονται αυτοσκοπός και όσοι τις υποστηρίζουν(οι πιο στυγνοί λαϊκιστές) κατηγορούν όσους εναντιώνονται για λαϊκισμό λίγο πριν αρχίσουν τις συγκρίσεις με τους ιδιωτικούς υπαλλήλους οι οποίες ακολουθούν κατά γράμμα την περίφημη λογική του κοινωνικού αυτοματισμού(στην χώρα μας εγκαθιδρύθηκε, πιστεύω, κατά τη διάρκεια διακυβέρνησης Σημίτη), του να στρέφεις δηλαδή ολόκληρη την κοινωνία απέναντι στο μέρος της που αντιδρά.
Ανάμεσα σε αυτές τις κραυγές λοιπόν, συνεχίζοντας όσα έλεγα, δεν άκουσα πουθενά ότι η κρίση αυτή τη στιγμή έχει χτυπήσει την Αγγλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες με πολύ μικρό αριθμητικά και κοστολογικά δημόσιο τομέα. Δεν άκουσα ποτέ ,επίσης, ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσο των πινάκων της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής όσον αφορά το κόστος των κρατικών δαπανών για τη μισθοδοσία. Και εν πάση περιπτώσει, αν ήξερα ότι ο δημόσιος υπάλληλος που είδα εχθές στα ΚΕΠ, είναι ο αίτιος της «πανδυτικής» οικονομικής κρίσης, θα τον κοίταζα με πολύ πιο μοχθηρό βλέμμα.
Η λύση για να ανταγωνιστεί η Δύση τις αραβικές χώρες, την Κίνα και την Ινδία, είναι να πέσουν οι μισθοί στα ίδια επίπεδα, τουλάχιστον σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νεοφιλελεύθερη λογική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πάρει διαφορετικό δρόμο, μιλώντας ανοιχτά για ενός είδους κρατικού παρεμβατισμού. Η κινεζοποίηση ή διαφορετικά η μεσαιωνικοποίηση των σχέσεων εργασίας θεωρείται όχι μόνο αναγκαιότητα αλλά και κανονικότητα. Οι απόψεις που μιλάνε για πιο «ανθρώπινες» συνθήκες εργασίας μοιάζουν μεταφυσικές και γελοιότητες. Η φράση «η οικονομία πρέπει να δουλεύει για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για την οικονομία» μοιάζει άρνηση του Θεού που πρέπει να οδηγεί στην εκτέλεση. Θεωρώ ότι αυτό εν μέρει οφείλεται στο ότι οι περισσότεροι οικονομολόγοι, οικονομικοί αναλυτές και οι πολιτικοί, βλέπουν την οικονομία ως κάτι ανεξάρτητο από την κοινωνία, ως κάτι που λειτουργεί ανεξάρτητα με τις δικές της αξίες, τους δικούς της θεσμούς και τους δικούς της αριθμούς/δείκτες.
Αυτή η αντιμετώπιση της οικονομίας ,που προσωπικά την θεωρώ ηλίθια, έχει τις πηγές της στη θεωρία ότι η αγορά ή οι αγορές(στον 21ο αιώνα) είναι κάτι που έχει πέσει από τον ουρανό, που μας συνέβη, που άκουσα να παρομοιάζεται από την Μπακογιάννη με έναν σεισμό ή μια φυσική καταστροφή. Υπέρ αυτής της θεωρίας μπορεί να επιχειρηματολογήσει κανείς με δύο τρόπους. Είτε η παγκοσμιοποίηση, ο καπιταλισμός και οι ελεύθερες αγορές στάλθηκαν από κάποια θεότητα/σύννεφο/άστρο είτε οι άνθρωποι των σπηλαίων είχαν ρόπαλα με στάμπες εταιρειών. Είτε λοιπόν θα το ανάγουμε σε θεολογικά επιχειρήματα, είτε θα πιστέψουμε στο Λιακόπουλο και στην εξωγήινη αρχαιολογία. Επειδή είμαι ορθολογιστής(όχι φύσει) επιτρέψτε μου να απορρίψω και τα δύο επιχειρήματα. Και η παγκοσμιοποίηση και ο καπιταλισμός και οι κανόνες της αγοράς, στήθηκαν από ανθρώπους για ανθρώπους και δεν υπήρξε καμία ανώτερη αιτία.
Προφανώς και δεν είναι ένα τερατώδες σύστημα που έχει μόνο κακά. Ο καπιταλισμός προσέφερε πολλά αλλά δεν σταματάει σε αυτόν η ανθρώπινη πολιτικοκοινωνική εξέλιξη. Μιλάμε για ένα γερασμένο σύστημα που πια δεν μπορεί παρά να δημιουργεί χρέη και κοινωνικές ανισότητες. Η υπερσυσσώρευση πλούτου, η δημιουργία στην νέα γενιά υψηλών απαιτήσεων για το μέλλον, η ρύθμιση χρεών, δεν μπορεί να γίνει από το παρόν πολυμπαλωμένο σύστημα.
Η λύση, λοιπόν, για το αδιέξοδο στο οποίο έχουμε βρεθεί, όχι μόνο οι Έλληνες αλλά όλος ο δυτικός κόσμος, δεν είναι να επιστρέψουμε στις εργασιακές σχέσεις του 19ου αιώνα ούτε να πάμε στο βιοτικό επίπεδο( αν υφίσταται ο όρος) αυτών για τους οποίους ακόμα στέλνουμε φιλανθρωπίες. Μονόδρομοι και αδιέξοδα ποτέ δεν υπήρξαν στην ιστορία και ούτε πρέπει να μας πείθουν όσοι προσπαθούν τώρα να δημιουργήσουν. Καιρός λοιπόν να δούμε το θέμα λιγότερο οικονομίστικα και ας μην θεωρούμε τις συζητήσεις περί δομικών προβλημάτων του καπιταλισμού, πολυτέλεια.Δεν λέω 15 άτομα να πάρουμε τα τουφέκια και να ξαμοληθούμε στους δρόμους. Άλλωστε, δεν θεωρώ οτι οι παρούσες συνθήκες ευνοούν βίαιες ανατροπές συστημάτων. Αυτό που λέω είναι οτι πρέπει να μπει στη σκέψη της κοινωνίας μας το οτι υπάρχουν εναλλακτικές, έτσι ώστε όταν και αν έρθουν, να μας βρούν προετοιμασμένους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου